سامانه پدافندی باور ۳۷۳ یک سامانه پیشرفته دفاع هوایی دوربرد ایرانی است که با هدف مقابله با تهدیدات هوایی پیشرفته از جمله موشک‌های کروز، بالستیک، پهپادها، و هواپیماهای رادارگریز طراحی و تولید شده است. این سامانه یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای صنعت دفاعی ایران محسوب می‌شود.

توسعه سامانه باور ۳۷۳ در سال ۲۰۱۰ و در پی عدم تحویل سامانه S-300 روسی به ایران آغاز شد.

این پروژه با تلاش شبانه‌روزی متخصصان ایرانی و با استفاده از دانش بومی در صنایع دفاعی ایران تکمیل شد.

سال رونمایی پدافند باور 373

سامانه باور ۳۷۳ در ۲۲ اوت ۲۰۱۹ (۳۱ مرداد ۱۳۹۸) همزمان با روز صنعت دفاعی ایران، با حضور مقامات عالی‌رتبه از جمله رئیس‌جمهور و وزیر دفاع رونمایی شد.

ارگان تولیدکننده سامانه دفاع باور

توسعه و ساخت این سامانه توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و با همکاری سازمان‌های زیرمجموعه صنایع دفاعی از جمله سازمان هوافضای سپاه پاسداران و صنایع الکترونیک ایران (صاایران) انجام شد.

ویژگی‌های کلیدی باور ۳۷۳:

نوع پدافند:

باور ۳۷۳ یک سامانه پدافند هوایی دوربرد و برد بلند است که به صورت مستقل و بومی توسط متخصصان ایرانی طراحی شد.

برد راداری و عملیاتی:

برد کشف اهداف: حدود ۳۵۰ کیلومتر

برد شناسایی و ردگیری: بیش از ۲۶۰ کیلومتر

برد عملیاتی برای نابودی اهداف: حدود ۲۰۰ کیلومتر

نوع موشک  پدافند 373

این سامانه از موشک‌های صیاد-۴ استفاده می‌کند که به ‌صورت خاص برای باور ۳۷۳ طراحی شده‌اند. این موشک‌ها قابلیت حمله به اهداف در ارتفاع و بردهای مختلف را دارند.

مقایسه پدافند 373 با اس-۳۰۰:

باور ۳۷۳ از نظر فناوری و عملکرد به‌عنوان نسخه بومی و پیشرفته‌تر از سامانه پدافندی روسی اس-۳۰۰ شناخته می‌شود و در برخی موارد با سامانه اس-۴۰۰ روسیه مقایسه شده است.

سامانه پدافندی باور ۳۷۳ و سامانه روسی S-300  شباهت‌ها و تفاوت‌های قابل‌توجهی دارند، زیرا باور ۳۷۳ به‌عنوان یک جایگزین بومی برای S-300 طراحی شده است. در ادامه این دو سامانه از جنبه‌های مختلف مقایسه شده‌اند:

ساختار سامانه:

سامانه شامل بخش‌های مختلفی از جمله:

رادار کشف فاز آرایه‌ای

پرتابگرهای موشک متحرک

مرکز فرماندهی و کنترل پیشرفته

این اجزا قابلیت استقرار سریع و عملکرد در شرایط مختلف جغرافیایی را دارند.

نقش در امنیت ملی:

سامانه باور ۳۷۳ با توجه به توانایی‌های دفاعی و تطبیق‌پذیری با تهدیدات مدرن، نقش مهمی در تقویت توان بازدارندگی ایران ایفا می‌کند و به عنوان بخشی از راهبرد دفاع چندلایه کشور شناخته می‌شود.

تعداد اهداف قابل رهگیری

مشخصات فنی باور ۳۷۳:

رادارهای پیشرفته:

مجهز به رادار آرایه فازی فعال (Active Phased Array Radar) که توانایی کشف و رهگیری اهداف در فاصله‌های طولانی را دارد.

-          امکان شناسایی هم‌زمان ۱۰۰ هدف و رهگیری ۶۰ هدف به صورت همزمان.

-          قابلیت مقابله با جنگ الکترونیک و اختلالات راداری (ECM).

موشک‌ به‌کار رفته:

-          صیاد-۴: یک موشک پیشرفته با سوخت جامد که برای نابودی اهداف در برد و ارتفاع بالا طراحی شده است.

-          قابلیت مقابله با اهداف در ارتفاع حداکثر ۲۷ کیلومتر و سرعت بالا (Hypersonic Targets).

-          احتمال برخورد (Hit Probability) بسیار بالا به دلیل سیستم‌های هدایت پیشرفته.

برد سامانه 173:

برد کشف: تا ۳۵۰ کیلومتر.

برد رهگیری: تا ۲۶۰ کیلومتر.

برد انهدام: ۲۰۰ کیلومتر.

سیستم فرماندهی و کنترل:

-          بهره‌گیری از سامانه فرماندهی بومی با الگوریتم‌های پیشرفته برای تحلیل و تصمیم‌گیری سریع.

-          قابلیت اتصال به شبکه دفاعی یکپارچه کشور و هماهنگی با دیگر سامانه‌های پدافندی.

تحرک‌پذیری و استقرار:

سامانه کاملاً متحرک است و اجزای آن شامل پرتابگرها، رادارها، و مرکز فرماندهی به راحتی قابل جابه‌جایی هستند.

زمان آماده‌سازی بسیار کوتاه و قابلیت استفاده در محیط‌های عملیاتی مختلف.

ویژگی‌های عملیاتی ویژه:

چندمنظوره بودن:

توانایی مقابله با انواع اهداف هوایی از جمله موشک‌های بالستیک، موشک‌های کروز، پهپادها، جنگنده‌های رادارگریز (Stealth Aircraft)  و حتی بمب‌های هدایت‌شونده.

استقلال از سامانه‌های خارجی:

باور ۳۷۳ کاملاً بومی است و هیچ‌گونه وابستگی به قطعات یا فناوری‌های خارجی ندارد. این ویژگی به آن امکان مقاومت در برابر تحریم‌ها را داده است.

اهمیت استراتژیک:

تقویت بازدارندگی:

باور ۳۷۳ یکی از ارکان اصلی راهبرد دفاع چند لایه ایران است که توانایی کشور را در برابر تهدیدات هوایی افزایش می‌دهد.

پیام سیاسی:

رونمایی از این سامانه نشان‌دهنده عزم ایران برای تقویت توان دفاعی بدون وابستگی به کشورهای خارجی است.

جمع‌بندی:

سامانه باور ۳۷۳ نه‌ تنها یک دستاورد فنی بلکه یک نماد از توانمندی ایران در مقابله با محدودیت‌ها و تحریم‌ها است. این سامانه با قابلیت‌های پیشرفته‌اش، امنیت فضای هوایی کشور را به شکل قابل توجهی افزایش داده و به یکی از ارکان کلیدی بازدارندگی دفاعی ایران تبدیل شده است.